Klimaatverandering is negatief van invloed op de seksuele en reproductieve gezondheid van mensen. Dat zeggen experts van het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT). Zij worden daarin bevestigd door Wereldgezondheidsorganisatie WHO, die op de klimaattop in Dubai de gevolgen van klimaatverandering voor de volksgezondheid aan de orde stelt.

Klimaatverandering en Seksuele Reproductieve Gezondheid en Rechten

“Klimaatverandering schaadt bijna alle indicatoren van seksuele en reproductieve gezondheid, waaronder de gezondheid van moeders, vruchtbaarheid en het risico op seksueel en gender gerelateerd geweld” zegt Anke van der Kwaak, een van KIT’s experts op het gebied van Seksuele Reproductieve Gezondheid en Rechten (SRGR). In lage inkomenslanden, die als gevolg van klimaatverandering zwaar getroffen worden door toenemende droogte, overstromingen, ziektes en plagen in gewassen, zullen volgens van der Kwaak zonder tegenmaatregelen SRGR alleen maar verslechteren.

Irene de Vries, eveneens SRGR-expert, onderschrijft het uitgangspunt van planetary health: “de gezondheid van onze planeet hangt samen met onze eigen gezondheid”. Natuurrampen ontregelen gezondheidszorgsystemen en toegang tot SRGR-diensten waaronder geboorte- en kraamzorg maar ook seksuele voorlichting. Daar staat tegenover dat inspanningen die SRGR verbeteren, ook helpen in de strijd tegen klimaatverandering. “De mondiale strijd voor SRGR en voor een gezondere planeet zijn beide geworteld zijn in principes van gelijkwaardig- en rechtvaardigheid.”

Klimaatverandering, conflict en gezondheid

Klimaatverandering verergert conflicten en fragiliteit. Mede daardoor verslechtert de staat van de gezondheidszorg in conflictgebieden. Om in deze gebieden de gezondheidszorg duurzaam te verbeteren kan je niet om de negatieve effecten van klimaatverandering heen,” aldus Eelco Jacobs adviseur aan het KIT en een van de initiatiefnemers van het recent opgerichte Centre for Health Systems Strengthening in Fragile and Conflict-Affected Settings. We moeten verder kijken dan (medische)noodhulp alleen. Jacobs pleit voor een bottom-up benadering bij het versterken van gezondheidsstructuren van de overheid in fragiele omstandigheden en conflictgebieden. Zoek lokale initiatieven en structuren die wel werken en versterk die. Dat vraagt om op maat gesneden en context-specifiek beleid dat flexibiliteit in zich draagt.